Μπορεί να πτωχεύσει ένας ΟΤΑ;

Η περίπτωση του Μαραθώνα

Το σενάριο πτώχευσης ενός ελληνικού ΟΤΑ ήρθε στο προσκήνιο και απασχόλησε την κοινή γνώμη και ιδιαίτερα την τοπική αυτοδιοίκηση, μετά τις δηλώσεις του δημάρχου Μαραθώνα, Ηλία Ψινάκη. Έθεσε εαυτόν στη θέση του Χαρίλαου Τρικούπη – έτοιμος να δηλώσει το «Δυστυχώς Επτωχεύσαμεν».
Τα πνεύματα ηρέμησαν -προσωρινά- μετά την προκαταβολή ύψους 400.000 ευρώ, από τους τακτικούς πόρους, που ενέκρινε το υπουργείο Εσωτερικών στον δήμο. Προηγήθηκε συνάντηση του δημάρχου με τον υπουργό Αργύρη Ντινόπουλο.

Η αναστάτωση δημιουργήθηκε εκ του μηδενός. Ως γνωστόν, κανένας δήμος (περιφέρεια, ΟΤΑ) δεν μπορεί να βρεθεί στο σημείο να κηρύξει πτωχεύσει, καθώς αποτελεί φορέα της γενικής κυβέρνησης.  Πέραν τούτου, οποιοσδήποτε ΟΤΑ διαπιστωθεί ότι έχει ένα τόσο σοβαρό οικονομικό πρόβλημα, επεμβαίνει το Παρατηρητήριο Οικονομικής και Διοικητικής Αυτοτέλειας. Σε περίπτωση που ένας δήμος αποκλίνει επί δύο συνεχόμενα τρίμηνα από τους στόχους των εσόδων που προβλέπει ο προϋπολογισμός του, τότε το Παρατηρητήριο τον διατηρεί υπό την εποπτεία του και εάν ο συγκεκριμένος δήμος δεν καταφέρει να ελέγξει τον προϋπολογισμό του, τίθεται υπό την επιβολή μέτρων δημοσιονομικής εξυγίανσης. Πρόκειται για μια πτυχή που δημιούργησε σε πολλούς αυτοδιοικητικούς την αίσθηση ότι το ζήτημα του δήμου Μαραθώνα δεν έχει λάβει τις διαστάσεις που εμφανίζει ο κ. Ψινάκης.

Να σημειωθεί επιπλέον, ότι, σύμφωνα με υπολογισμούς έμπειρων αυτοδιοικητικών στελεχών έχουν παρασχεθεί ποσά ύψους 1 δισ. ευρώ στους δήμους για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών τους προς τρίτους», εκ των οποίων, εκτιμάται ότι αυτή τη στιγμή βρίσκονται αδιάθετα περίπου 300 εκατ. ευρώ. Ο δήμος Μαραθώνα στην συγκεκριμένη έκτακτη περίπτωση ζήτησε και πήρε από το υπουργείο Εσωτερικών ένα ποσό ύψους 400.000 ευρώ, ακολουθώντας μια τακτική που επιλέγουν συχνά δήμοι με οικονομικά προβλήματα.

Προφανώς και δεν υπάρχει περίπτωση να ακολουθήσει ένα «ντόμινο πτωχεύσεων» από πλευράς ΟΤΑ. Ωστόσο είναι γνωστό ότι πλήθος δήμων αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Οι περικοπές των πόρων έχουν φτάσει το 60% και, επιπλέον, οι δήμοι καλούνται να εμφανίσουν υψηλά οικονομικά πλεονάσματα, σταδιακά αυξανόμενα έως το 2018, στο πλαίσιο του Μεσοπρόθεσμου. Όπως και να έχει, το… Ντιτρόιτ, παραμένει πάρα πολλά χιλιόμετρα μακριά…